Ses : Elastik bir ortamda kaynak aracılığıyla meydana gelen mekanik titreşimlerin yayılarak kulağımızda işitme duygusunu oluşturduğu enerjidir. Sesin yayılma hızı nelere bağlıdır? 1. Ortamın elastiklik modülüne 2. Ortamın yoğunluğuna, bağlıdır - Ses havada 350 m/sn, betonda 5000 m/sn hızla yayılır. Frekans : Bir saniyede oluşan titreşim sayısıdır. Birimi Hertz(Hz) - İnsanlar 100-3150 Hz aralığını duyar. - Frekans artarsa ses incelir, azalırsa kalınlaşır. Periyot : Bir titreşimin tamamlanmasında geçen süredir. Genlik : Bir dalganın yarım devirde kat ettiği mesafedir. Dalga boyu : Bir dalganın yatayda kat ettiği mesafedir. Sonuç : Frekans artarsa, periyot azalır, dalga boyu kısalır, ses incelir. MİMARİDE AKUSTİK (İŞİTME) Mimari akustik 2’ye ayrılır : · Yapı Akustiği : Binayı oluşturan yapı bileşenlerinde, titreşim ve gürültü kontrolünün sağlanmasına yönelik tedbirleri kapsar. Örneğin dış cephe giydirme sisteminde akustik... · Hacim Akustiği : İç mekanların işlevine yönelik olarak akustik konfor düzeyi ile ilgili çalışmaları kapsar. Hacim akustiği 3 alt başlıkta toplanır; 1. Reverberasyon süresi : Sesin 60 dB’lik düşüşü için geçen süredir. Ör : Toplantı salonlarında 0,8 sn , konferans salonlarında 2 sn 2. Yankı / Eko : 4 salise’den büyük, 22,6 m’den uzun mesafede sesin geri duyulmasıdır. 3. Odaklanma : İkinci bir yapay ses kaynağının oluştuğu durumdur. Ör : İç bükey asma tavan, kubbe vs. Desibel : Algılanan ses düzeyinin birimidir. Birimi dB’dir. İnsan sesi yaklaşık 60 dB (Bağırarak konuşma sesi yaklaşık 80 dB) Uçağın kalkışı yaklaşık 130 dB Buzdolabı, çamaşır mak. vs yaklaşık 40-50 dB Sessiz bir oda yaklaşık 30 dB Ses 2 türlü yayılır : 1. Havada yayılan 2. Darbeyle yayılan (Katıda yayılan) Ses dalgaları, dalga boyu daha büyük yüzeylere çarptıkları zaman yutulur, dalga boyu eşit boyuttaki yüzeylere çarptıkları zaman saçılır, dalga boyu daha küçük yüzeylere çarptıkları zaman enerjisinin bir kısmını yitirerek kırılır. Sesin Yutulmasına Etki Eden Faktörler : 1. Kalınlık 2. Sesin Frekansı 3. Yüzeyin gözenekliliği 4. Yüzeyin pürüzlülüğü 5. Yüzey alanı 6. Yüzeydeki delikler 7. Uygulama yeri 8. Bağlayıcı maddeler 9. Boya Dinleyici Salonlarında Hacim Akustiği için önerilen rakamlar; Kaynak ile son dinleyici arasındaki uzaklık ; - Tiyatro salonunda max 20 m - Çok amaçlı salonda max 25 m - Konser salonunda max 40 m Kişi başına düşen hacim büyüklüğü ; - Konferans salonu max 3-6 m³ - Tiyatro salonu max 4-8 m³ - Çok amaçlı salon max 6-8 m³ - Konser salonu max 7-12 m³ Sonuç; - Ağır ve boşluklu cidarın ses yalıtımı maksimumdur. Bu yüzden bir mekanı oluşturan kütleleri (duvar vs.) ağır seçmek (taş gibi) ya da içlerinde bir miktar boşluk bırakmak (yüzer döşeme,çift cam gibi) akustiğe olumlu katkı sağlar. ( Linki Görebilmek için Üye Ol ) - Taş yünü gürültünün önlenmesinde (yapı akustiği) , cam yünü iç mekan akustiğinde (hacim akustiği) kullanılması akustiğe olumlu katkı yapar. (Yapıların dış cephelerinde taş yünü, iç mekanlarda cam yünü tercih edilebilir.) - Hacim akustiği için;
Okullarda, sınıf içinde ki akustiği sağlamak için en hızlı ve düşük maliyetli yöntem ; Kısa tüylü dokuma halı (Low-Pile Carpet ) ( Linki Görebilmek için Üye Ol ) Ses emici karo asma tavan (Sound Absorbing Ceiling Tiles) ( Linki Görebilmek için Üye Ol )
Binalarda mekanik tesisat akustiği olumsuz etkileyen diğer bir parametredir.. O yüzden bina içerisinde, HVAC çözümü yapılırken, hava kanallarının gürültüsü de düşünülmeli; ana kanallar koridorlarda kalmalı; sık kullanılan hacim içlerine, olabildiğince mininum düzeyde hava kanalı girmelidir. ( Linki Görebilmek için Üye Ol )
